Gramatyka Strona bierna

Strona bierna

przez Ela niedziela 2 listopada 2014 3 komentarze

Strona bierna w języku hiszpańskim jest wyrażona w różny sposób. Może to być konstrukcja:

1. ser + participio (Es conocido – Jest znany), w której kładziemy nacisk na czynność

2. estar + participio (Las obras están terminadas – Roboty zostały zakończone), w której kładziemy nacisk na rezultat czynności (omijając zazwyczaj wspominanie autora tej czynności)

3. se + czasownik w 3 osobie, tzw. pasiva refleja (np. Se come bien en este restaurante – Dobrze jada się  w tej restauracji).

Warto zauważyć, że każda z tych konstrukcji przybiera nieco inne znaczenie.

Dla przypomnienia: Participio pasado (imiesłów bierny) w języku hiszpańskim tworzymy następująco:

HABLAR -> HABLADO

CONOCER -> CONOCIDO

VIVIR -> VIVIDO

Strona bierna z czasownikiem ser

Ten oto rodzaj strony biernej tworzymy następująco:

czasownik posiłkowy SER (odpowiednio odmieniony przez osoby i czasy) + PARTICIPIO pasado (imiesłów bierny, odmieniony przez rodzaj i liczbę). Np.:

Es conocido – Jest znany.

Son amados. – Są kochani.

Stronę bierną z ser tłumaczy się z hiszpańskiego na język polski zazwyczaj za pomocą czasowników:

– niedokonanych z być (wtedy, gdy czasownik posiłkowy ser jest w Imperfecto – Czasie przeszłym niedokonanym, lub w Presente – Czasie teraźniejszym), np.

Era amado. – Był kochany.

Es conocido. – Jest znany.

– dokonanych z zostać (wtedy, gdy czasownik posiłkowy ser jest w Pretérito Perfecto (czas przeszły dokonany), Indefinido (czas przeszły prosty), i czasem w Futuro (czas przyszły), np.

Ha sido recibido. – Został przyjęty.

Esta novela fue escrita por Gabriel García Márquez. – Ta powieść została napisana przez Gabriela Garcia Marqueza.

La plantas serán regadas mañana. – Rośliny zostaną podlane jutro.

Konstrukcja typu ser + participio wyraża zarówno jakieś działanie/akcję, jak i rezultat. Tworzy się ją za pomocą czasowników przechodnich (verbos transitivos), np. comprar, leer, conocer, coger.

Odmiana ser conocido (zostać poznanym) w kilku czasach i trybach:

Presente de Indicativo: soy conocido (-a), eres conocido (-a), es conocido (-a), somos conocidos (-as), sois conocidos (-as), son conocidos (-as)

Imperfecto de Indicativo: era conocido (-a), eras conocido (-a), era conocido (-a), éramos conocidos (as), erais conocidos (-as), eran conocidos (-as)

Pretérito Indefinido: fui conocido (-a), fuiste conocido (-a), fue conocido (-a), fuimos conocidos (-as), fuisteis conocidos (-as), fueron conocidos (-as)

Futuro Imperfecto de Indicativo: seré conocido (-a), serás conocido (-a), será conocido (-a), seremos conocidos (-as), seréis conocidos (-as), serán conocidos (-as)

Presente de Subjuntivo: sea conocido (-a), seas conocido (-a), sea conocido (-a), seamos conocidos (-as), seáis conocidos (-as), sean conocidos (-as)

Strona bierna z czasownikiem estar

Ten oto rodzaj strony biernej tworzymy następująco:

ESTAR (odmienione przez osoby, w odpowiednim czasie) + PARTICIPIO (odmieniony przez rodzaj i liczbę). Np.:

está invitado – jest zaproszony

Strona bierna z estar wyraża osiągnięcie rezultatu, bądź też stan, w jakim coś / ktoś się znajduje. Np.:

estoy obligado – jestem zmuszony / zobowiązany

estaba casada – była zamężna

está acabado – jest skończony

¡OJO! Konstrukcji tej nie używamy w czasach złożonych (np. pretérito perfecto) ani m.in. z czasownikami querer i amar:

NIE: Las cartas han estado escritas. ALE: Las cartas han sido escritas.

Przykłady zdań w stronie biernej z naciskiem na samą czynność

oraz z naciskiem na rezultat czynności:

 La casa es pintada por tres obreros (dom jest malowany przez trzech robotników: czynność)

La casa está pintada de azul (dom jest pomalowany na niebiesko: rezultat)

 La casa es pintada de azul (Dom jest malowany na niebiesko: czynność)

La casa está pintada por tres obreros (Dom jest pomalowany przez trzech robotników: rezultat)

 se + czasownik w 3 osobie, tzw. pasiva refleja

Poza stroną bierną z ser i estar, istnieje w języku hiszpańskim również inna forma wyrażania strony biernej, mianowicie konstrukcja se + czasownik w 3 osobie. Jest to konstrukcja, której nie używamy zbyt często. Np.:

Se habla español – Mówi się po hiszpańsku.

Aquí se come bien.- Tutaj dobrze się jada.

Se piensa que el español es fácil de aprender. – Uważa się, że hiszpański jest łatwy do nauczenia.

Bibliografía:

Cybulska-Janczew, M., Perlin, J. Gramatyka języka hiszpańskiego z ćwiczeniami, PWN